Çok Eşlilik Meselesi-2

ÇOKEŞLİLİK MESELESİ: (2)

3- Hz. Süleyman ve Hz. Hasan Örneği:

a- Hz. Süleyman’ın Kaç Karısı Vardı?

Yahudilere göre kral, Kur’an’a göre ise Allah’ın İsrailoğullarına gönderdiği bir peygamber olan Hz. Süleyman’ın yüzlerce hanımı olduğundan söz edilir. Kimi kaynaklar ve Kitab-ı Mukaddes konuyla ilgili oldukça mübalağalı rakamlar vermişlerdir. Bu rivayetlerden bazıları İbn Sa’d’ın Tabakatı’nda, Beğavî ve Taberi’nin Tefsirlerinde de yer almıştır.

Kaynaklar Hz. Süleyman’ın yüzlerce karısı ve odalığı olduğundan söz etmiştir. İbn Sa’d onun yedi yüz hanımı, üç yüz odalığı olduğundan, Beğavi üç yüz hanımı, yedi yüz odalığı olduğundan, Taberi ise, üç yüz hanımı, dokuz yüz odalığı olduğundan bahseder… Kitaplarında bu mübalağalı rakamlara yer veren müellifler, bu kadar hanımın hakkını eda için Hz. Süleyman’a yüz erkeğin şehveti verildiğine dair uydurma rivayetler de nakletmişlerdir.

Hz. Süleyman’ın eş ve cariyelerinin toplam “bin” olduğu yolunda tefsirlere geçen rivayetlerin kaynağının Kitabı Mukaddes olduğu belirtilir. I. Krallar ’da (bab. 113) aynen şu ifade yer almaktadır: “… Ve onun yedi yüz karısı kral kızı olup, üç yüz de cariyesi vardı.” Bazı hadis mecmualarında ise Hz. Süleyman’ın doksan hanımından bahsedilmiştir.

“Ebu Hayyan, haklı olarak Hz. Süleyman’la ilgili bin hanım rivayetlerine dikkati çeker ve bu tip şeylerin sahih nakillere muhtaç olduğunu söyler.” (Doç. Dr. Abdullah Aydemir, İslâmî Kaynaklara Göre Peygamberler, s. 187-188, TDVY).

Yukarıda da belirtildiği gibi Eski Ahid tekeşliliği Tanrı’nın arzusu olarak ilan ederken Allah’ın elçisi olan bir peygamberin O’nun arzusu hilafına hareket etmesi mümkün değildir. Hz. Süleyman’ın yedi yüz karısının tamamının kral kızı olması da mantıklı değildir. Dolayısıyla tahrif edilmiş bir kitaba dayandırılan bu rakamlar sahih delillere dayanmadığı sürece şüpheyle karşılanmalıdır.

b- Hz. Hasan İki Yüzden Fazla Kadınla mı Evlenmişti?

Hz. Hasan, Peygamberimiz ‘in kızı Hz. Fatma ile damadı Hz. Ali’nin büyük oğlu olması sebebiyle peygamber torunu ve ehli beyt mensubudur. İmam Gazali meşhur kitabı İhya ’da Hz. Peygamber’in torunu Hz. Hasan’ın eşleriyle ilgili mübalağalı haberler vermiştir. Gazali şöyle diyor:

“… Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hasan’ın bir anda dört kadından fazla bulundurmamak şartıyla iki yüzü mütecaviz kadınla evlendiği söylenir. Bir anda dört kadını boşayıp yerine hemen dört kadın aldığı da rivayet edilmiştir…” (Hüccetü’l-İslâm İmam Gazali, İhyau ‘Ulumi’d-din, c: 2, syf: 80-81).

Kur’an’da, nikâhtan “sağlam bir söz” olarak bahsedilmiştir (bk. Nisa, 4/21). Peygamber torunu ve Ehl-i Beyt’in ünlü imamı Hz. Hasan ise, peygamber gözetiminde yetişmiş, Kur’an’ı iyi bilen biridir. Böyle birinin aynı anda dört kadın alıp dört kadın boşaması sağlam bir söz olan nikahla oynamak değil midir? Dolayısıyla bu rivayetler sağlıklı değildir ve ciddi şekilde eleştirilmiştir. Eleştirilerden biri şöyledir:

“’Mıtlak’ (çok boşayan) lakabıyla da anılan Hz. Hasan’ın hayatında yüze yakın evlilik yaptığı söylenir; hatta Şiî müelliflerinden İbn Şehraşub’a göre ayrıca 250 veya 300 cariyesi olmuştur (Menakıbu Ali b. Ebî Talip, III, 192…). Ancak onun hakkında müstakil bir araştırma yapan Bakır Şerif el-Kureşî, bu rivayetlere karşı çıkarak kendisinin sadece on üç evlilik yaptığını söylemektedir.” (Hayatü’l İmam el-Hasan b. Ali, II, 443-460’dan Ethem Ruhi Fığlalı, Hasan Md., DİA, c: 16, syf: 283).

Şu hâlde bu tür rivayetlere güvenmek ve onlara dayanarak Hz. Hasan’ın evliliği konusunda herhangi bir hüküm vermek doğru değildir. Bu tür iddialar peygamber terbiyesiyle yetişmiş ehli beytin büyük imamını da zan altında bırakmakta ve onu kadın düşkünü biri durumuna düşürmektedir.

“Dû zen olan yerde düzen olmaz” denilmiştir. Yani iki karılı bir ailede huzur olmaz. Çokeşliliğin olduğu ailede kocanın adil olması da mümkün değildir. Devreye kumalar rekabeti girer ve aile perişan olur. Bunun en dramatik örneği Hz. Hasan’ın hayatında görülmüş ve şayet haber doğruysa hanımları onu zehirleyerek katletmişlerdir. Şöyle ki:

“Hz. Hasan 49/669 senesinde Medine’de vefat etmiştir. Hasan’ın zehirlenerek öldürüldüğü, onu hanımı Ca’de bt Eş’as el-Kindi’nin zehirlediği rivayet edilmektedir. Onu zehirleyenin diğer eşi Esma bint Eş’as b. Kays olduğu da söylenir.” (Gülgün Uyar, Ehl-i Beyt / İslâm Tarihinde Ali-Fatıma Evladı, s. 60).

Ancak Hz. Hasan’ın normal şekilde eceliyle öldüğünü söyleyen rivayetlerde vardır.

(Devam Edecek)