Fırsat Maliyeti

Maliyet, mal ve hizmet üretmek için veya elde etmek için katlanılan fedakârlıkların parasal tutarı olarak tanımlanabilir. İngilizce “cost” olarak yazılır. Kısacası vaz geçtiklerimizdir.

Fırsat kelimesi ise dilimize Arapçadan geçmiş bir işin yapılacağı “aralık” uygun zaman dilimidir. İngilizce “opportunity” olarak yazılır.

Fırsat maliyetinden “opportunity cost” bahsetmemiz için en az iki maliyetin olması ve bunlar arasından tercihte bulunmamız gerekir.

Fırsat maliyetini bireysel tüketiciler, işletmeler ve kamu “devlet” açısından ele alabiliriz.

Bireysel tüketiciler açısından: Belli zamanlarda yerel yönetimlerin düzenlediği ücretsiz konserler oluyor. Hafta sonu bulunduğumuz yerde böyle bir konser düzenlenmiş olduğunu var sayalım. Aynı hafta sonu çok isteyip gitme fırsatı bulamadığımız bir film gösterimi seansı 250tl den 200tl ile kampanyalı gösterimi olsun. Bu durumda yerel yönetimin ücretsiz konserine gittiğimiz zaman izlemek istediğimiz filmi daha sonra 200tl yerine 250tl ye izleyebiliriz. Burada fark 250tl-200tl=50tl. dir. Eğer ücretsiz izlediğimiz konseri daha sonraları 50tl.ye izleme şansımız yok ise konseri tercih etmemiz gerekir. Konsere katılmamızın bize fırsat maliyet 50tl.dir.

Daha basit bir örnek verecek olursak, daha önceleri daha otomobili olanlar patlayan lastiğini kendisi tamir ediyordu. Şimdiler de ise ister yaşlı ister genç olsun lastik tamiri için lastikçiye gidiyorlar. Zaman içinde sürücüler lastiği kendisinin tamir etmeği öğrenip uygulaması ile lastiği tamirciye yaptırmanın fırsat maliyetini doğal olarak öğrendikleri için lastikçiye gitmeyi tercih etmişlerdir.

Fırsat maliyetine işletmeler açısından: Örneğin, inşaat yapan bir firma kazı ve hafriyat çalışmaları için bu iş makinelerine para bağlayıp almazlar. Bunları iş süresince kiralarlar. Çünkü o makineleri kendi bünyelerine kattıkları zaman onları işletmenin maliyeti ile kiraladıkları zaman ki maliyeti arasında fırsat maliyeti vardır.

Fırsat maliyeti kamu açısından: Yapılacak yolun kendi personel ve donanımı ile yapmak veya ihaleye çıkıp hizmet satın alarak yaptırmak. Bunlar arasında fırsat maliyeti vardır. Yapılan tercihlerde fırsat maliyetine dikkat edilmesi gerekir.Sonuç olarak, devlet, işletmeler profesyonel yöneticiler veya danışmanlar kullandıkları için görevleri gereği fırsat maliyetini dikkate alırlar. Asıl önemli olan biz bireysel tüketicilerin şimdiden sonra fırsat maliyetlerini dikkate alarak tüketimlerimizi ve tercihlerimizi kullanmalıyız.

Gelecek yazılarda görüşmek üzere hoşça ve dostça kalınız.